Bệnh trĩ – nguyên nhân và cơ chế bệnh
Bệnh trĩ (theo Hải Thượng Lãn Ông): nguồn gốc sinh ra trĩ là do dâm dục quá độ, hay ăn nhiều đồ ngọt béo, ăn uống no say bừa bãi rồi nhập phòng, quấy hại huyết mạch, tích huyết ở ruột, rót xuống hạ bộ mà phát sinh. Bởi vì khi no say mà giao cấu, tinh khí thoát ra thì huyết mạch trống rống, nhân đó độc rượu vào mà thành bệnh trĩ, hoặc vì mót giao hợp quá mà bắt buộc phải nhịn không xuất tinh được, tinh khí đã rời vị trí, ngưng đọng lại, không hóa được, thì khí ở tiền âm chạy vào đại trường, đến hậu môn mà sinh ra bệnh trĩ.
Nguyên nhân mắc phải bệnh trĩ
Trước do khí táo, sau do thấp nhiệt. Vì tửu sắc quá độ mà sinh ra thấp nhiệt, thấp nhiệt bốc hơi khắp tạng phủ kinh lạc, đi xuống hậu môn, kích động cả bên phải bên trái mà thành bệnh trĩ. Tuy chứng thấy ở đại trường, kỳ thực do âm hư hỏa thực mà gây nên.
Con người hoặc khi ăn no say rồi nhập phòng, do sức nóng của rượu làm động tình mà rồi cố nhịn, không cho tiết tinh ra, để chảy đọng vào giữa tiền âm, khí của tiền âm lại đẩy tinh dịch vào đại trường, thì nước mang hơi nóng của hỏa làm tổn đến táo kim, hỏa gặp táo thì đại tiện bế, đó mà hình thành bệnh trĩ, đó là mắc bệnh do khí táo, thành bệnh do vị thấp.
Phân biệt chứng trạng bệnh trĩ
Mọc mụn ở bên hậu môn, sưng đau là bệnh trĩ, cũng có khi mọc mụn có lỗ, chảy nước độc ra không lúc nào ráo là mạch lươn
Bệnh trĩ, mạch lươn có 5 loại:
– Mẫu trĩ: thuộc dương chứng, thể hiện mọc mụn bên hậu môn như vú con chuột lồi ra ngoài, thường chảy ra máu mủ
– Tân trĩ: thuộc âm chứng: thể hiện mụn trĩ mọc ra từ bên trong hậu môn chỉ thấy sưng
– Khí trĩ: do ăn no ngồi lâu khí uất sinh ra
– Tửu trĩ: uống rượu nhiều, thấp khí ngấm vào mà sinh ra
– Huyết trĩ: đại tiện ra máu có loãng
Lại có những chứng như hậu môn lở ngứa mà đau gọi là Trường phong trĩ, sắc dục quá độ làm động huyết mạch gọi là Mạch trĩ, hậu môn mọc 2 cái mụn một cái lớn, một cái bé gọi là Thư hùng trĩ, ba chứng này tên gọi khác nhau nhưng vẫn thuộc 5 loại trĩ nói trên, ban đầu thì mọc bên hậu môn giống như cái vú chuột, hoặc kết thành mụn nhỏ, đau ngứa, chảy nước khó chịu, nặng thì mình nóng sợ lạnh.
Xét hư thực: bệnh mới phát thân thể cùng mạch đều thực thì chữa theo chứng thực, nhưng trước hết phải chữa cho khỏi bệnh, bệnh khỏi rồi sau hãy bổ; bệnh đã lâu ngày, người hư, mạch nhược, phải bổ ngay, chờ cho khí huyết đầy đủ rồi mới tiến hành chữa bệnh.
Tiên lượng: bệnh trĩ dây dưa lâu ngày, máu huyết tổn thương, thầy thuốc biết tìm chữa tận gốc thì không đến nỗi nguy khốn, nếu chỉ dùng thuốc hàn lương công phạt làm cho nguyên khí suy hư, biến sinh nhiều chứng nguy, cũng khó bảo toàn được.
Phép chữa:
Có bệnh trĩ nhẹ mà mạch lươn nặng, có bệnh trĩ thực mà mạch lươn hư, chữa trĩ chẳng qua làm cho lương huyết, bệnh mạch lươn phát thì lương huyết, thanh nhiệt, táo thấp. Có người thắc mắc rằng bệnh trĩ mạch lươn căn bản là hỏa chứng sao lại dùng thuốc ôn sáp. Thế là họ chưa biết chính chứng trĩ mà chảy ra máu thì trước sau đều thuộc nhiệt.
Phàm chứng trĩ đã lâu ngày, sinh ra ống, chảy nước mà thành mạch lươn, phép chữa phải hòa huyết, trừ phong tả hỏa, bổ nguyên khí làm chủ, rồi mới dùng cách chữa ngoài như xông, rửa mới tốt, không nên dùng cách châm, mổ thắt, rất có hại mà không chắc khỏi.
Mắc phải bệnh trĩ đều do tạng phủ hư yếu mà ngoại cảm phong thấp, trong tích nhiệt độc, và sau khi ăn nhậu no sau lại nhập phòng, huyết khí dồn xuống, kết lại ở hậu môn mà thành bệnh, cho nên phép chữa phải lương huyết, sinh huyết, nới rộng đại trường để đưa nó lên
Trẻ em mắc phải bệnh trĩ mạch lươn đều do khi còn ở trong thai mẹ hay uống rượu, ăn đồ xào nướng, hoặc vị hậu thiên không khéo điều dưỡng, tâm tích nhiệt truyền sang phế, dồn xuống đại trường mà thành bệnh, nên uống thuốc lương huyết giải độc, ngoài dùng phép xông, rửa
Bệnh trĩ mạch lươn mới mắc thì trong uống những vị như Tần giao, Hòe giác. Liên kiều, Thổ bối, ngoài dùng thuốc xông để giúp cho chóng tiêu, nếu không kiêng dè sắc dục thì khối vỡ dây dưa lâu ngày xuyên ngang thủng lỗ biến thành trĩ, mạch lươn thì phải điều bổ khí huyết, bồi dưỡng cẩn thận mới có thể khỏi bệnh dần.
Tham khảo sản phẩm chữa bệnh trĩ từ bài thuốc đông y cổ truyền TẠI ĐÂY.
Trích “Hải thượng y tông tâm lĩnh”
Sưu tầm Dược phẩm PQA
Bình luận
YÊU CẦU CHUYÊN GIA GỌI ĐIỆN TƯ VẤN